Coutelino
Molinia caerulea subsp. caerulea
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Erbo-dóu-tai, Erbo-de-tai.
Noms en français : Canche bleue, Molinie bleue.
Descripcioun :L'erbo-dóu-tai vo coutelino, trachis en mato dins li relarg umide. Li cambo soun duro, li fueio larjo e coupanto alor que lis espigueto, à 2 o 3 flour, soun pichouneto. Sa lengueto (ligulo) èi facho d'un renguiero de péu. La subsp. caerulea a de fueio pas trop larjo (2 à 8 mm) e peréu si lemma soun mens longo (3 à 5 mm) e mens pounchudo que la subsp. arundinacea. Es uno planto pu bluio e pu pichoto que trachis pulèu en mountagno. Coumpara emé la subsp. arundinacea que ié sèmblo.
Usanço :La coutelino s'acampo pèr la banastarié, pèr faire d'ùni causo pulèu menudo.
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5(2,5) m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Molinia
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 50 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Liò : Prado palustro
- Prado umido
- Palun tourbous
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Molinia caerulea subsp. caerulea (L.) Moench., 1794
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753